Op donderdag 12 oktober vindt in Museum Warsenhoeck een lunchpauzelezing plaats met als titel ‘Het Gein, verdwenen stad en klooster’.

In de 12e eeuw wordt vanuit de stad Utrecht een kanaal gegraven naar de IJssel. Bij de aansluiting van dit kanaal op de IJssel ontstaat een nederzetting: het Gein. Deze nederzetting is bijna 200 jaar lang de rivierhaven voor de stad Utrecht en krijgt in 1295 zelfs stadsrechten. Eind 14e eeuw is weinig meer over van deze nederzetting. Begin 15e eeuw vestigt zich een nonnenklooster in het Gein. Van het reilen en zeilen in deze kloostergemeenschap is in de 16e eeuw een kroniek opgetekend. Vanaf de late middeleeuwen zijn ook afbeeldingen bekend van het gebied.

In de lezing door Bart Jan Damstra van de Historische Kring Nieuwegein wordt ingegaan op de bewogen geschiedenis van de nederzetting en het klooster, en wat hier nog aan herinnert.

De lezing begint om 12:15 uur, de toegang is gratis. U kunt kaarten voor deze lezing bestellen via bibliotheek De Tweede Verdieping.

Als gastheer/vrouw ben je het visitekaartje van het museum. Je ontvangt, samen met een collega, de bezoekers in het museum en maakt hen wegwijs.  Aan het begin van de dienst zet je alle apparatuur aan en aan het einde ruim je op. Al doende leer je meer over de geschiedenis van Nieuwegein.

Het team van gastvrouwen/heren telt ca. 25 leden, die gemiddeld een keer in de 6 weken werken. Bij het roosteren wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met jouw wensen. Incidenteel kan een beroep op je gedaan voor een groepsbezoek buiten de openingstijden. Bang dat je niet genoeg kennis hebt omdat dat te doen?  In het begin wordt je gekoppeld aan een ervaren vrijwilliger en tijdens de dienst is er ook gelegenheid om de onderdelen van de exposities te bestuderen. Voorafgaand aan tijdelijke exposities zijn informatiebijeenkomsten.

Belangstelling? Neem contact op met Addy Neijmeijer, vrijwilligerscoordinator, info@museumwarsenhoeck.nl of 06 –  42581281

Natuurlijk, kennis van de geschiedenis van Jutphaas kunt u ook vergaren door de ANWB-bordjes te lezen. Maar het is veel leuker om de verhalen te horen van de gidsen van de Historische Kring Nieuwegein. Zij plaatsen die informatie in een groter verband en kennen ook de nodige anekdotes. Wandel dus mee door de historische kern van Jutphaas op zondag 8 oktober. De wandeling start om 14:00 uur bij het hek van de begraafplaats op het Kerkveld, gaat daarna langs de Nedereindseweg en de Herenstraat en duurt 1 -1,5 uur. Maximale aantal deelnemers: 15. Wilt u meer informatie over deze excursie of wilt u liever met een eigen groep wandelen, neem dan contact op met de coördinator, telefoon 06-1985 0704.

Aanmelden via gidsenJutphaas@museumwarsenhoeck.nl. Kosten
€ 5,00 p.p., vooraf over te maken op de rekening
NL52 INGB 0004 4198 59  van de HKN onder vermelding van
gidsen 8-10. Leden HKN en houders U- en N-pas betalen € 2,50.

Vanaf woensdag 13 september worden op de Kunstzolder van Museum Warsenhoeck de rouwborden van de familie De Malapert geëxposeerd;  deze keer samen met afbeeldingen van de vijf gebrandschilderde ramen uit de Barbarakerk.

Deze combinatie van oud en nieuw laat zien hoe rijk Nieuwegein is aan religieus, historisch en levend erfgoed. De oude kerken van Jutphaas en Vreeswijk zijn alle rijksmonument en vertellen verhalen uit het Nieuwegeins verleden.

De Historische Kring Nieuwegein, die eigenaar is van de oude, kostbare rouwborden van de familie De Malapert, ziet het als haar plicht deze regelmatig te laten zien. De combinatie met de piepjonge ramen ter ere van de Heilige Barbara is een voorproefje van de tentoonstelling ‘Van KERK tot ZERK’ die later dit jaar op woensdag 8 november wordt geopend.

Michel van Overbeeke heeft in de vijf gebrandschilderde ramen elementen uit de historie van Vreeswijk verbonden aan de essentie van het patronaat van de heilige Barbara, die patronesse is van gevaarlijke beroepen zoals beurtschippers en zandbeugelaars en elders in het land tunnelbouwers en mijnwerkers.

De rouwborden van de familie Malapert zijn verbonden met de geschiedenis van het Overeind en Nedereind van Jutphaas. De gevluchte en rijke Hugenoot Nicolaas de Malapert koopt in 1596 kasteel Plettenburg en wordt eigenaar van eerst het Overeind en later ook het Nedereind van Jutphaas.

De rouwborden hebben na de sloop van de (oude) Nicolaaskerk op het Kerkveld langs veel plaatsen en eigenaren gezworven en zijn sinds 2018, na een zeer zorgvuldige restauratie, weer terug in de eigen omgeving.

De expositie Erfgoed van de Nicolaaskerk en Barbarakerk is te zien in museum Warsenhoeck van 15 september tot 20 november. Vanwege de inrichting van de expositie Van KERK tot ZERK is het museum van 22 oktober tot 7 november tijdelijk gesloten.

In Cronyck de Geyn van juli 2023 zijn de volgende artikelen opgenomen:

• Schenking collectie Van Zutphen – Collectiebeheer HKN
• Introductie Gidsengroep Jutphaas
• In Memoriam Loes Slooten
• Parlevinker Albert van Ieperen – Jaap Boersema
• Nieuwegein van boven – Bart Jan Damstra
• Hoe klompen tot een noodsituatie kunnen leiden – René Blom
• Van Utrecht naar Vreeswijk – geschiedenis van een weg (1) – Siety Meijer
• Klooster Nazareth – Annie van Rees
• Activiteitenkalender 2023
• Hoe goed ken u Nieuwegein? – Ton Vis

In Cronyck de Geyn van januari 2023 zijn de volgende artikelen opgenomen.

• Van de redactie
• In Memoriam Joke Verbaan
• Leven aan het Overeind: nou, zo was het dus Annie van Rees en Robin Valkenburg
• (Bijna) verdwenen erfgoed: Vreeswijk vanuit de lucht  Bart Jan Damstra
• Kijk en geniet Annie van Rees en Robin Valkenburg
• Oude Sluis 650 jaar
•  Oorlog met Holland: de zwaar bevochten aanleg van
  de sluis in de Nieuwevaart (2) Kaj van Vliet
• Christina’s en familie van Dijk Jaap Boersema
• Een voorloper van de Hollandse Waterlinie Siety Meijer
• Het winkeltje Annie van Rees
• Activiteiten 2023
• Hoe goed kent u Nieuwegein?

In Cronyck de Geyn van januari 2023 zijn de volgende artikelen opgenomen.

• Van de redactie
• Wereldwinkel Nieuwegein 50 jaar Piet Samwel
• Jacques Lemmink: hulde! Redactie
• Jutphase speculaaspop: een traditie in ere hersteld  Henk Valkenet
• Huis De Tolgaarder te Vreeswijk (2) Jaap Boersema
• Nieuwegein op de kaart: goederen van de Duitse Orde Bart Jan Damstra
• Een verbinding met de familie van Prins Bernhard Loes Slooten-Glimmervee
• Peter Eikelenstam (1814 – 1894) Arie van Mameren
• Oorlog met Holland: de zwaar bevochten aanleg van
  de sluis in de Nieuwevaart (1)  Kaj van Vliet
• Activiteiten 2023

Op woensdag 3 mei wordt in Museum Warsenhoeck een nieuwe tentoonstelling geopend met als titel “NIEUWEGEIN van BOVEN”. Door middel van luchtfoto’s uit het archief van de Historische Kring Nieuwegein wordt het groeiproces van onze stad zichtbaar gemaakt.

Nieuwegein verandert voortdurend, dat was in het verleden al zo maar ook nu is het nog zeer actueel. Op veel plaatsen in de stad zijn weer grote bouwkranen te vinden, in diverse wijken en ook in het stadscentrum. Er moet gebouwd worden, vooral huizen en appartementen. Er is immers grote vraag naar woningen en veel mensen zijn op zoek naar passende woonruimte. Dat is eigenlijk helemaal niet nieuw, vijftig jaar geleden telde Nieuwegein iets meer dan tienduizend inwoners en nu ruim meer dan zestigduizend. Het bouwproces van Nieuwegein kan het best worden verteld door  terug te kijken naar luchtfoto’s, opnamen uit de jaren tussen 1970 en 1990.

In de expositie NIEUWEGEIN van BOVEN wordt een aantal grote luchtfoto’s uit die periode uit het depot van de Historische King Nieuwegein getoond: momentopnames van diverse fases uit het groeiproces van onze stad. De grote foto’s worden aangevuld met kleinere foto’s en beelden van details uit dit groeiproces.

Soms zullen bezoekers moeite moeten doen om de locatie van een bepaalde foto te herkennen, maar juist dat maakt het kijken naar deze foto’s extra spannend. Waar, o waar in die bouwgrond is mijn huis te vinden dat er dan nog moet komen? Welke weg loopt daar en hoe heet die weg? Daar links stond toch vroeger een ander gebouw en waarom is dat eigenlijk gesloopt?

In een apart deel van de expositie wordt aandacht besteed aan een klein, maar wel heel kenmerkend deel van Nieuwegein: de Oude Sluis in Vreeswijk. Daar is een duidelijke reden voor. Dit jaar, in 2023 dus, is het 650 jaar geleden dat de Oude Sluis tot stand kwam. Over dat monumentale deel van onze stad is een digitale presentatie gemaakt die de hele periode van 650 jaar in beeld brengt. Op zich al een bezoek waard.

De expositie NIEUWEGEIN van BOVEN loopt door tot en met zondag 10 september.

Museum Warsenhoeck kunt u vinden in het Natuurkwartier in Nieuwegein, Geinoord 11. Het museum is elke woensdag-, zaterdag- en zondagmiddag geopend van 14:00 tot 17:00 uur. Parkeren kunt u naast Jack’s Grillhouse aan het Parkhout.

Eind maart dit jaar onthulden wethouder John van Engelen en wethouder Ellie Eggengoor een speciale vitrine met een middeleeuwse visfuik in Museum Warsenhoeck. Archeologen zijn bij opgravingen op bedrijventerrein Het Klooster op deze bijzondere vondst gestuit. De gemeente Nieuwegein financierde de restauratie van de visfuik die eigendom is van het depot van de provincie Utrecht en in langdurige bruikleen is gegeven aan Museum Warsenhoeck.

Volgens de houtspecialist, Silke Lange van BIAX (BIAX is een bedrijf gespecialiseerd in archeobotanie en paleobotanie: de plantkunde van het verleden), is de fuik gemaakt van wilgentakken en d.m.v. de zogenaamde fits-techniek gevlochten. De rand (dikkere tak aan het uiteinde) is van hazelaar. De fuik dateert uit de 11e-12e eeuw en maakt deel uit van een veel groter vondstcomplex van 5 ha, die in 2019 en 2020 is opgegraven. Op die plek lag een langgerekt meer dat voor visvangst werd gebruikt, tussen de 4e en de 12e eeuw.

Dit bijzondere object behoort nu tot de permanente expositie van het museum over de geschiedenis van Nieuwegein en is daar vanaf nu ook te bezichtigen. Museum Warsenhoeck vindt u in het Natuurkwartier in Nieuwegein. Het adres is Geinoord 11 (bij de kinderboerderij) en de openingstijden van het museum zijn op woensdag-, zaterdag- en zondagmiddag van 14.00 uur tot 17.00 uur.

Kasteel Rondeel
Beleidsadviseur archeologie en erfgoed Sarah Gresnigt is erg blij met de vondst. Gresnigt: “Het bijzondere aan dit object is dat deze bij een visplaats is gevonden, met nog heel veel ander vismateriaal en -gerei (denk aan netverzwaarders, haakjes en iets wat een hengel zou kunnen zijn). Deze visplaats is enkele eeuwen in gebruik geweest en stond waarschijnlijk in verband met kasteel Rondeel, wat ooit lag in wat nu Houtens grondgebied is. Wanneer je de visfuik bekijkt, kun je je goed voorstellen dat deze door menselijke handen is gevlochten en gebruikt. Het object spreekt erg tot de verbeelding, dus ga het vooral bekijken, het is echt de moeite waard.”

Wethouders John van Engelen en Ellie Eggengoor onthullen de visfuik.

In de Algemene Vergadering van 20 maart jl. heeft de Historische Kring Nieuwegein twee ereleden benoemd. Dat zijn de heren François Gathier en Jan Rijdes. Francois is 17 jaar lang penningmeester van de HKN geweest en lid van de werkgroep archief en documentatie. Jan heeft sinds 2011 museumbeheer in portefeuille gehad, zorgde daarnaast onder meer voor de website en hield zich bezig met ICT-zaken. Beiden zijn ook gastheer in Museum Warsenhoeck en bezorger van Cronyck de Geyn, het kwartaalblad van de twee erfgoedinstellingen in Nieuwegein.
Nu zij hun bestuursfunctie hebben overgedragen aan een opvolger, achtte het bestuur het wenselijk om beiden voor te dragen voor deze benoeming. De Algemene Vergadering ging met applaus akkoord. Uit handen van voorzitter Henk Valkenet ontvingen zijn een beeldje met de titel “Samenwerken”, iets dat zij al die jaren in de praktijk hebben gebracht. Op de foto laten Francois (links) en Jan hun beeldje zien.
Ze zijn dan wel gestopt met hun bestuurstaken, als vrijwilliger blijven zij nauw betrokken bij de vereniging.  We hopen dat zij nog jaren met veel plezier als vrijwilliger bij de HKN/museum Warsenhoeck werken.